Gecontroleerde groepsimmuniteit: wat houdt dit in?
De laatste keer dat een Nederlandse minister president zijn volk toesprak was in 1973. Tot gisteravond. Om hield Mark Rutte op de Nederlandse televisie een live toespraak. In de toesprak gaf Rutte aan dat de Nederlandse overheid de gezondheidsrisico’s zo klein mogelijk wil houden. Tegelijkertijd geeft hij aan: “De realiteit is ook dat de komende tijd een groot deel van de Nederlandse bevolking met het virus besmet zal raken.” Het sleutelbegrip is ‘gecontroleerde groepsimmuniteit’, maar wat houdt dit precies in?
Rutte legt het zelf als volgt uit: “Wat zij [de deskundigen red.] ons ook zeggen, is dat we in afwachting van een vaccin of medicijn de verspreiding van het virus kunnen afremmen en tegelijkertijd gecontroleerd groepsimmuniteit op kunnen bouwen. Wie het virus heeft gehad, is daarna meestal immuun. Net als vroeger met de mazelen. Hoe groter de groep die immuun is, hoe kleiner de kans voor het virus om over te springen op kwetsbare ouderen en mensen met een zwakke gezondheid. Met groepsimmuniteit bouw je als het ware een beschermende muur om hen heen. Dat is het principe.”
Inhoudsopgave
Gecontroleerde verspreiding
In Nieuwsuur gaf Jaap van Dissel, hoofd van het RIVM, verdere uitleg. Volgens van Dissel moet ongeveer 50 tot 60% van de Nederlandse bevolking besmet raken met het virus om groepsimmuniteit te bereiken. “We willen het virus laten rondgaan onder mensen die er eigenlijk weinig last van hebben”, zegt Van Dissel. “Tegelijkertijd probeer je kwetsbare groepen zo goed mogelijk af te schermen. Als de groep die het virus heeft gehad groot genoeg is, zal die de kwetsbaren beschermen tegen het virus.”
Flatten the curve
Door het virus sterk te controleren is er een minder dramatische piek zichtbaar in het aantal besmettingen. In plaats daarvan wordt de besmetting uitgespreid over een langere termijn. Hierdoor voorkomt men dat de het aantal besmettingen hoger wordt dan de capaciteit van de Nederlandse zorgsector. NOS op 3 legt het treffend uit aan de hand van het onderstaande filmpje:
Totale lockdown
Naast de focus op gecontroleerde groepsimmuniteit, zijn er nog twee andere scenario’s mogelijk, zo stellen Rutte en Van Dissel. Scenario 1: het virus ongecontroleerd zijn gang laten gaan. Het moge duidelijk zijn waarom dit niet wenselijk is. Scenario 2 is echter een scenario dat we in veel andere landen wel terug zien komen: de totale lockdown. Waarom hebben we hier in Nederland niet voor gekozen? Van Dissel: “Het nadeel van zo’n totale lockdown is dat het virus een soort veenbrand gaat vormen, dat er onvoldoende opbouw van immuniteit is en dat je dus ook naar de toekomst toe altijd gevoelig zal blijven voor herintroductie van het virus. Als alles weer wordt opengesteld kunnen er opnieuw overal infectiehaarden ontstaan.”
Toekomstgericht
De huidige maatregelen moeten er dus niet alleen voor zorgen dat de situatie op dit moment beheersbaar blijft, maar voorkomt ook dat het virus in de toekomst nog een keer zijn gang kan gaan. Van Dissel: “Je laat het virus rondgaan in de groep die het aankan, terwijl je kwetsbare mensen ervoor afschermt. En dan is de bevolking uiteindelijk als geheel beschermd tegen een herintroductie van het virus.”
Voorlopig blijven de bestaande maatregelen dus nog even van toepassing. Van Dissel: “We moeten zien wat er de komende tijd gebeurt zodat er misschien ook weer maatregelen kunnen worden teruggedraaid.”
De volledige toespraak van de minister president lees je hier terug.
De uitzending van Nieuwsuur kijk je hier terug.
Laatste update op 13 mei 2020 – 10:47 door Emma-Jane Tolenaar.