Wat kost een ziekenhuisbehandeling?
Inhoudsopgave
Wat kost een ziekenhuisbehandeling?
ZorgKiezer.nl maakt consumenten al meer dan 10 jaar bewust van de verschillen in tarieven en kwaliteit van de zorg. Zo publiceerden wij in 2005 als eerste in Nederland een totaaloverzicht van alle ziekenhuistarieven (DBC’s) na een door ons gedaan WOB verzoek bij toenmalig toezichthouder in de zorg CTG-Zaio.
Vanaf 2012 deden wij meerdere onderzoeken naar de tot dan toe geheime tarieven van ziekenhuizen. In 2013 publiceerde we het rapport ‘Ziekenhuiskosten transparant’. Daaruit bleek dat de tarieven tussen ziekenhuizen onderling tot wel drie keer duurder. Ook bleek dat de tarieven tussen zorgverzekeraars onderling flink van elkaar kunnen verschillen.
Ziekenhuizen en zorgverzekeraars maken elk jaar afspraken over de kosten van behandelingen in het ziekenhuis. Deze ziekenhuistarieven zijn nu niet openbaar. Als je als consument vóóraf wilt weten wat je ziekenhuisbehandeling gaat kosten is dat niet eenvoudig te achterhalen. ZorgKiezer.nl heeft in verschillende onderzoeken reeds aangetoond hoe groot de verschillen zijn tussen ziekenhuizen als de tarieven eenmaal boven tafel komen.
In 2013 publiceerde we het rapport ‘Ziekenhuiskosten transparant’. Download het hier.
Waarom kan je als consument niet weten wat je behandeling kost?
Het tarief is een afspraak tussen ziekenhuis en zorgverzekeraar. Uit concurrentieoverwegingen wordt dit tarief niet openbaar gemaakt. De consument mag en kan dit daarom niet weten. Je weet dus vooraf niet wat je betaalt. Een consument die kostenbewust is en daarom wil bekijken in welk ziekenhuis hij zich het goedkoopst kan laten
behandelen, komt bedrogen uit, hij heeft geen informatie. Daarnaast duurt het elk jaar heel lang voordat ziekenhuizen en zorgverzekeraars definitief hebben afgesproken wat de verschillende behandelingen kosten.
Hoe komen ziekenhuizen en zorgverzekeraars tot hun tarieven?
De facturering en declaratie van ziekenhuizen aan zorgverzekeraars is sinds de introductie van de DBC’s
(en daarna DOT’s) compleet onduidelijk. Ziekenhuizen krijgen van de zorgverzekeraar in de meeste
gevallen een voorschotbedrag (een zogenaamde aanneemsom). Binnen deze aanneemsom maken
ziekenhuizen vervolgens zelf een inschatting wat elke behandeling gaat kosten en hoe vaak deze gaat
voorkomen. Deze rekensom telt op tot de hoogte van de aanneemsom. Dat is de reden waarom
behandeling per ziekenhuis qua kosten flink kunnen verschillen. Het tarief dat tot stand komt is dus niet een
daadwerkelijke kostprijs, maar het resultaat van giswerk en veronderstellingen. Vaak wordt gezegd dat de
daadwerkelijke tarieven fictieve bedragen zijn. Het doet er immers feitelijk gezien niet toe voor hoeveel de
DOT in de boeken staat, de aanneemsom is wat het ziekenhuis krijgt.
Verschillen ziekenhuizen veel op prijs?
Ja, het verschil tussen wat het ene ziekenhuis rekent voor de behandeling en het andere ziekenhuis loopt enorm uiteen. De verschillen kunnen oplopen tot wel 300%. Dit komt omdat ziekenhuizen en zorgverzekeraars scherp met elkaar onderhandelen. Het is dus heel relevant om te weten wat het ziekenhuis rekent voor jouw behandeling, zodat je goed kunt vergelijken.
Verschillen de prijzen van zorgverzekeraars onderling ook veel?
Ja, het kan voorkomen dat de ene zorgverzekeraar soms 30 tot 40% goedkoper is dan een andere verzekeraar voor de zelfde behandeling bij het zelfde ziekenhuis. Dat komt omdat zorgverzekeraars allemaal individueel onderhandelen met de ziekenhuizen.
Waarom doen we dit?
ZorgKiezer.nl probeert als onafhankelijke partij al 10 jaar te laten zien wat er echt speelt in de zorg. We zijn de grootste onafhankelijke vergelijkingssite voor zorg en zorgverzekeringen en zitten dus tussen consumenten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars in. We helpen consumenten met kiezen in de zorg. We willen mensen bewust maken van de verschillen in de zorg: van de kwaliteiten van een arts of afdeling, de sterftecijfers van een ziekenhuis, de kosten van een behandeling of de voorwaarden en premies van een zorgverzekering. Door informatie over kwaliteit en kosten of tarieven inzichtelijk te maken, proberen wij mee te helpen om de kwaliteit te verbeteren en de kosten omlaag te krijgen. Ons einddoel: Betere en betaalbare zorg voor ons allemaal.
De feiten op een rijtje
1 op de 5
ziekenhuizen willen
de tarieven openbaren
Ruim 300%
is het verschil tussen
goedkoopste
en duurste
2500 personen
hebben de petitie getekend
Al tien jaar onderzoek naar tarieven in de zorg. Een overzicht.
2013: Het eerste onderzoek.
In samenwerking met Nieuwsuur brengt Zorgkiezer.nl we de onderzoeksresultaten van het eerste onderzoek in december 2013 naar buiten. Voor vier verschillende behandelcodes vroegen we over een periode van een jaar de tarieven op bij de administratie-afdelingen van ziekenhuizen. Ziekenhuizen wisten vaak geen raad met de vraag en slechts een beperkt aantal ziekenhuizen kan tarieven geven. Dit zijn echter wel de eerste tarieven die openbaar werden. En wat blijkt? Tussen ziekenhuizen, maar ook tussen verzekeraars onderling zitten enorme tariefverschillen. Tot wel 300%!
Een tabel uit het rapport ‘Onderzoek ziekenhuiskosten transparant’ – ZorgKiezer.nl 2013
Ook de Volkskrant neemt het onderzoek over.
Over het onderzoek bracht ZorgKiezer.nl een rapport uit. Het rapport is hier te downloaden.
2014: Tijd voor actie
In het najaar van 2014 doet ZorgKiezer.nl opnieuw onderzoek naar de tarieven van ziekenhuizen. Dit keer bellen we niet naar administratieafdelingen, maar proberen we als consument een tarief van een poliklinische behandeling te krijgen. Het is opvallend hoe vaak we doorverwezen worden en hoeveel moeite ziekenhuizen hebben met deze simpele vraag. De Telegraaf publiceert in november de resultaten van dit nieuwe onderzoek.
Telegraaf 7 november 2014
De tarieven voor deze relatief eenvoudige behandeling lopen uiteen van 200 tot ruim over de 500 euro. Het radioprogramma Dit is de Dag van de EO maakt die dag een prachtig item over het onderzoek en de casus.
ZorgKiezer.nl lanceert een petitie om ziekenhuizen te verzoeken de tarieven openbaar te maken. Duizenden mensen tekenen de petitie.
Petitie ZorgKiezer.nl 2014
Met de extra aandacht voor het onderwerp, benadert het consumentenprogramma Kassa! Zorgkiezer.nl om een vervolgonderzoek te doen. Een inventarisatie naar de bereidwilligheid van de ziekenhuizen om deze tarieven openbaar te maken. We leggen contact met ruim drie kwart van alle Nederlandse ziekenhuizen. En wat blijkt? Slechts een kleine 20% is bereid om een eerste stap in die richting te zetten. Het meerendeel ziet de prijsafspraken als een afspraak tussen ziekenhuis en zorgverzekeraars en wil deze tarieven niet eenzijdig bekend maken. Kassa vraagt alle betrokken partijen om commentaar.
Reactie minister Schippers van Volksgezondheid.
2015: Situatie verbeterd?
Een jaar verder. Is de situatie, dankzij alle druk en aandacht voor het onderwerp, verbeterd? ZorgKiezer.nl kruipt opnieuw in de telefoon en belt 71 ziekenhuizen over de kosten van een behandeling op de polikliniek in verband met glaucoom. Slechts 10% van de ziekenhuizen kon ons bij het eerste gesprek een tarief of richtprijs geven. Vaak werden we afgescheept met het passantentarief. Inclusief terugbellen en mailen, kregen we uiteindelijk van 48% van de ziekenhuizen een tarief of richtprijs. En dat terwijl de verschillen weer enorm groot blijken te zijn. Het tarief voor de behandeling loopt van een minimale 16 euro tot ruim over de 200 euro. In het studiogesprek in de uitzending belooft andermaal een belangrijke partij in de zorg, beterschap. Zorgverzekeraars Nederland, bij monde van directeur Zorg Marianne Lensink, stelt dat de situatie vanaf 1 november 2015 drastisch zal verbeteren. Dat is de uitkomst van een mooi gesprek op het scherpst van de snede tussen Peter Ruys van ZorgKiezer.nl en Marianne Lensink.
Nog geen anderhalve maand later testen we deze toezegging. Er is immers een nieuwe beleidsregel ingegaan die stelt dat de verzekeraar je een duidelijke richtprijs moet geven van de behandeling die je ondergaat.
Doen verzekeraars dit ook als we ze bellen voor de prijs van een consult op de polikliniek in verband met eczeem. in totaal bellen we 36 keer met de verschillende zorgverzekeraars. Geen enkele zorgverzekeraar is in staat om in het eerste gesprek een reële richtprijs te noemen. Verzekeraar Delta Lloyd kan dit wel in tweede instantie. VGZ, Zilveren Kruis en Ohra hebben ook prijzen van de behandeling weten te noemen, maar pas nadat wij de zogenaamde Diagnose Behandel Combinatie-code hadden gegeven. Een normale consument beschikt daar natuurlijk over. De meest stuitende uitslag is echter dat we aan de telefoon door klantenservice-medewerkers regelmatig klinkklare onzin verkocht krijgen. Zo krijgen we te horen dat verzekeraars geen lijst hebben van wat iets kost in een ziekenhuis, dat de tarieven in alle ziekenhuizen hetzelfde zijn en dat je altijd je eigen risico kwijt bent. Dat is onzin. Daarnaast verschillen de tarieven juist wel per ziekenhuis. Het maakt ook nog uit bij wie je verzekerd bent. Zorgverzekeraars maken namelijk allemaal andere prijsafspraken met de zorgverleners.
Het factsheet van dit onderzoek is hier terug te vinden.
2016: CZ komt als eerste over de brug
In augustus 2016 is daar plots het bericht van zorgverzekeraar CZ dat zij hun tarieven per ziekenhuis onder de 885 euro eigen risico openbaar maken. Een fantastisch resultaat.
Direct blijkt hoe groot de verschillen zijn, maar dat wisten we stiekem natuurlijk allang. We zijn trots dat na zoveel onderzoeken en druk, een eerste verzekeraar eindelijk zijn tarieven publiceert! We verwachten dat meer verzekeraars zullen volgen en kijken daar reikhalzend naar uit. De belangrijkste volgende stap dient zich echter al weer aan: inzage in kwaliteit. Weten hoeveel je betaalt is één, weten welk ziekenhuis je de beste zorg levert is bijkans nog belangrijker. ZorgKiezer.nl gaat dus door op de ingeslagen weg en blijft strijden voor meer transparantie in de zorg!
Laatste update op 30 maart 2018 – 12:14 door .
